ÖZEL SEKTÖR İŞ DENEYİMİNDE E-ARŞİV FATURA
15.12.2019 18:08
İŞ DENEYİM BELGESİ
Özel sektöre ve yurt dışında gerçekleştirilen işler ile alt yükleniciler tarafından gerçekleştirilen işlerin iş deneyiminin belgelendirilmesi” başlıklı 46’ncı maddesinde
“(1) Özel sektöre ve yurt dışında gerçekleştirilen işler ile alt yükleniciler tarafından gerçekleştirilen işlerin iş deneyiminin belgelendirilmesinde aşağıdaki hususlar esas alınır:
a) Özel sektöre gerçekleştirilen işler ile alt yükleniciler tarafından gerçekleştirilen işlerde; işe ilişkin sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına yönelik olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri ile serbest meslek makbuzu nüshaları veya bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri, iş deneyimini gösteren belgelerdir. Aday veya istekli, iş deneyimini gösteren bu belgeleri başvuru veya teklifleriyle
birlikte sunar. Bu maddede belirtilen işler için iş bitirme belgesi düzenlenmiş olsa bile, ihale komisyonunca dikkate alınmaz.
…
c) Özel sektöre ve yurt dışında gerçekleştirilen işler ile alt yükleniciler tarafından gerçekleştirilen işlerin kabulünün, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yılda yapılmış olması durumunda sözleşme tutarı tam olarak değerlendirilir. Sözleşmede kabul tarihine ilişkin bir düzenleme bulunmuyor ise, iş deneyimini gösteren belgeler kapsamında sunulan faturalardan en son düzenlenen fatura tarihi kabul tarihi olarak dikkate alınır. Kesin kabul tarihi, ilk ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında olan mal alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerde de sözleşme tutarı tam olarak değerlendirilir.
ç) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan kurum ve kuruluşlara gerçekleştirilen işlere ilişkin iş deneyim tutarının tespitinde, diğer belgelerin de bu tutarı doğrulaması ve sözleşmede iş artışına ilişkin hüküm bulunması koşuluyla sözleşme tutarının % 10’unu aşmamak üzere tamamlanan iş tutarı dikkate alınır.
d) Sözleşmenin, iş eksilişi yapılarak sona erdirilmesi durumunda; işin, bu şekilde tamamlandığı hususunda iş sahibi ile yüklenicinin anlaştığını gösterir belgenin, iş deneyimini gösteren diğer belgelerle birlikte sunulması zorunludur.
e) Toplam sözleşme tutarı bulunmayan ve birim fiyat üzerinden bağıtlanan sözleşmede; sözleşmede yazılı süre esas alınarak o dönemde yapılan işin tutarını gösteren faturalardaki tutarların toplamı, toplam sözleşme tutarı olarak kabul edilir.
f) İş ortaklığı tarafından gerçekleştirilen işlerde, ortakların iş ortaklığındaki hisse oranı esas alınarak iş deneyim tutarı hesaplanır.
g) Konsorsiyum tarafından gerçekleştirilen işlerde, her bir ortak tarafından gerçekleştirilen iş kısmına yönelik tutar iş deneyim tutarı olarak kabul edilir.”
KAMU İHALE KURULU KARARI
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 16.10.2019 tarihli ihale komisyonu kararında, tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik olarak belirtilen gerekçelerin kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı, şöyle ki;
1) İş deneyimini tevsik etmek üzere sundukları sözleşmenin ve ekinde yer alan 02.09.2019 tarihli ve 043307 seri numaralı faturanın “aslı gibidir” şeklinde onaylatılarak teklif zarfı içerisinde sunulduğu, dolayısıyla bahse konu faturanın Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Özel sektöre ve yurt dışında gerçekleştirilen işler ile alt yükleniciler tarafından gerçekleştirilen işlerin iş deneyiminin belgelendirilmesi” başlıklı 46’ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine uygun olmadığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılamayacağı,
2) Taraflarınca imalatçı olan iki farklı işletmenin yetkili satıcısı olduklarını gösterir belgelerin aslının teklif zarfı içerisinde sunulduğu, bu belgelere ek olarak imalatçı olan işletmelerin imalata ilişkin belgelerinin fazladan teklif zarfı içerisinde sunulduğu, ancak İdari Şartname’nin anılan maddesi uyarınca yalnızca yetkili satıcılık belgesinin teklif zarfı içerisinde sunulmasının yeterli olduğu iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 29’uncu maddesinde
“(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler. Bu kapsamda sunulan fatura
örnekleri de asıl olarak kabul edilir. Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale veya son başvuru tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şerh düşülen suretlerini başvuruları veya teklifleri kapsamında sunabilirler. Bu yönde yapılacak başvuruların, ihaleden önce idarenin ilgili birim yetkilisi veya bu hususta görevlendirilmiş personelince karşılanması zorunludur.
(2) Noter onaylı belgelerin, aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmez. Ancak Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde, Gazete idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır” şeklinde onaylanarak verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri veya bunların noter onaylı suretleri de kabul edilir. Adayın veya isteklinin ve/veya teklif edilen malın, İlaç ve Tıbbi Cihaz Ulusal Bilgi Bankasına kayıtlı olduklarını tevsik edici belge veya belgeler, internet çıktısı olarak sunulabilir.
(3) İdare tarafından ön yeterlik veya ihale dokümanında yapılan düzenleme çerçevesinde, ürünlerin ilgili teknik mevzuata ve standartlara uygun olarak imal edildiğini ve piyasaya arz edildiğini gösteren belgelerin mevzuatına uygun olarak çoğaltılmış suretleri ya da malın üzerinde veya ambalajında bulunan kalite ve standartlara ilişkin marka, işaret ve etiketleri de bu belgelerin aslına uygun sureti olarak kabul edilebilir.
…
(6) Kalite ve standarda ilişkin belgelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:
a) Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Laboratuvar Akreditasyon İşbirliği Karşılıklı Tanınma Anlaşmasında yer alan akreditasyon kurumları tarafından yabancı ülkede düzenlenen belgeler, Türk Akreditasyon Kurumundan alınan teyit yazısı ile birlikte sunulması durumunda tasdik işleminden muaftır. Bu belgelerden yabancı dilde düzenlenenlerin tercümelerinin, Türkiye’deki yeminli tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanması zorunludur. Bu tercümeler, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır.
b) Türk Akreditasyon Kurumundan bir teyit yazısı alınmadan sunulabilen ve yabancı ülkede düzenlenen kalite ve standarda ilişkin belgelerin tasdik işlemi ve tercümelerinin yapılması dördüncü ve beşinci fıkralardaki esaslara tabidir.
(7) İhaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin sunulan belgelerin veya bu belgelerde yer alan bilgilerin EKAP üzerinden veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilmesi veya bu bilgilerin teyidinin yapılabilmesi durumunda, bu belgeler için belgelerin sunuluş şekline ilişkin şartlar aranmaz.
(8) Aday veya istekliler tarafından, yedinci fıkradaki koşulları taşıyan katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin belgeler ile Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınan geçici teminat mektubu, sunulmayacak belgeler tablosunda gerekli bilgilere yer verilmesi şartıyla başvuru veya teklif zarfında sunulmaz. Bu durumda, katılım ve yeterlik kriterleri ile geçici teminat mektubuna ilişkin değerlendirme, sunulmayacak belgeler tablosunda yer verilen bilgiler kullanılmak suretiyle EKAP veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden ulaşılan bilgi ve belgeler esas alınarak yapılır. Sunulmayacak belgeler tablosunun kısmi teklife açık ihalelerde her bir kısım için, ortak girişimlerin katıldığı ihalelerde ise her bir ortak tarafından ayrı ayrı doldurulması gerekmektedir.
(9) Aday ve istekliler yeterliğini sertifikalar ile tevsik edebilir. Sertifikaların ihalelerde kullanım esasları Kurumca belirlenir. Yeterlik sertifikası üzerinden yeterlik tespiti yapılan ihalelerde isteklilerin yeterlik sertifika numarasını belirtmesi ve yeterlik sertifikasının ihale tarihi itibarıyla geçerli olması zorunludur. İhale dokümanında fiyat dışı unsurlar dahil, teklifle birlikte sunulması istenen katılım belgeleri ve yeterlik kriterlerinden, yeterlik sertifikası üzerinden değerlendirme yapılamayan her belge veya kriter için istenen belge ve bilgilerin ihalenin yöntemine uygun olarak beyan edilmesi veya sunulması gerekmektedir.”
hükmü,
İdari Şartnamede :
“İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde
“7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:
….
d) Bu Şartnamenin 7.4 ve 7.5 inci maddelerinde belirtilen, sekli ve içeriği Mal Alimi İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde düzenlenen yeterlik belgeleri,
…
7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler
7.5.1. İsteklinin ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kesin kabul işlemleri tamamlanan mal alımlarıyla ilgili yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında gerçekleştirilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak deneyimini gösteren belge veya teknolojik ürün deneyim belgesi sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin %30 dan az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir. İş ortaklığında pilot ortağın, asgari iş deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması gerekir. Ancak, her durumda pilot ortağın iş deneyim tutarının diğer ortaklardan her birinin iş deneyim tutarından fazla olması zorunludur. Pilot ortağın iş deneyim tutarının diğer ortaklardan her birinin iş deneyim tutarından fazla olması ve asgari iş deneyim tutarının en az %20'sini sağlaması şartıyla iş deneyim tutarının kalan kısmı diğer ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından karşılanabilir. Pilot ortağa ait iş deneyimini gösteren belgenin yeterlik kriterini sağlaması halinde, diğer ortaklar iş deneyimini gösteren belge sunmak zorunda değildir.
İş deneyimini gösteren belge olarak teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması durumunda, isteklinin iş deneyimini gösteren belge tutarının asgari iş deneyim tutarına eşit olduğu kabul edilir. İş ortaklığında pilot ortağın teknolojik ürün deneyim belgesi sunması durumunda, iş deneyimini gösteren belge tutarının asgari iş deneyim tutarının hissesi oranına eşit olduğu kabul edilir ve pilot ortağın asgari iş deneyim tutarının en az %20'sini sağlaması ve diğer ortaklardan her birinin iş deneyim tutarından fazla olması koşulu aranmaz. Asgari iş deneyim tutarının kalan kısmının diğer ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından karşılanması zorunludur.
….
7.7. Belgelerin sunuluş şekli:
7.7.1. İstekliler, yukarıda sayılan belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini vermek zorundadır. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde; Gazete idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca aslının aynıdır şeklinde onaylanarak isteklilere verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri ile bunların noter onaylı suretleri de kabul edilecektir.
…
7.7.3. İstekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale tarihinden önce İdare tarafından "aslı idarece görülmüştür"veya bu anlama gelecek şekilde şerh düşülen suretlerini tekliflerine ekleyebilirler. …” düzenlemesi yer almaktadır.
Yüreğir Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü tarafından açık ihale usulü ile gerçekleştirilen 2019/424522 İhale Kayıt Numaralı “400 Lt Galvanizli ve 660 Lt Plastik Pedallı Çöp Konteyneri” ihalesine 5 teklif verildiği, 2 teklifin geçerli teklif olarak belirlendiği,
A......firması teklifinin, sunduğu geçici teminat mektubunun geçerlik tarihinin İdari Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen tarihten önceki bir tarihe ilişkin olduğu gerekçesiyle,
Başvuru sahibi istekli B.......Ltd. Şti.nin teklifinin, iş deneyimini tevsik etmek amacıyla sunduğu sözleşmenin ekinde yer alan 02.09.2019 tarihli ve 043307 seri numaralı faturanın, Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Özel sektöre ve yurt dışında gerçekleştirilen işler ile alt yükleniciler tarafından gerçekleştirilen işlerin iş deneyiminin belgelendirilmesi” başlıklı 46’ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine uygun olarak sunulmadığı, ayrıca yetkili temsilcisi olduğu C............nin imza sirkülerinin, sanayi sicil belgesinin, çeşitli standartlara uygunluğu gösteren belgelerin, yerli malı belgelerinin, imalat yeterlik belgesinin ve kapasite raporunun fotokopi olduğu ve yine yetkili satıcısı olduğu D................... Ltd. Şti.nin imza sirkülerinin fotokopi olduğu, sanayi sicil belgesinin vizesinin bulunmadığı, çeşitli sertifikaların ve kapasite raporunun geçerlik süresinin dolduğu,
E............. Tic. Ltd. Şti. teklifinin, iş deneyimini tevsik etmek amacıyla sunduğu sözleşmenin ekinde yer alan 30.09.2019 tarihli e-arşiv faturanın Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Özel sektöre ve yurt dışında gerçekleştirilen işler ile alt yükleniciler tarafından gerçekleştirilen işlerin iş deneyiminin belgelendirilmesi” başlıklı 46’ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine uygun olarak sunulmadığı, ayrıca yetkili satıcısı olduğu F firmasının imalatçı olduğunu gösterir belgelerin teklif zarfı içerisinde sunulmadığı gerekçeleriyle değerlendirme dışı bırakıldığı
İhale komisyonu tarafından yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde; G......... Tic. A.Ş.nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak, H...........Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca, isteklilerin ihale konusu iş kapsamında istenen belgelerin aslı yerine ihale tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şerh düşülen suretlerini teklifleri kapsamında sunabileceği, bu tür bir onaylama işleminde nihai sorumluluğun idarelerde olduğu, idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şerh düşülmek suretiyle onaylanan suretlerin isteklilerce teklif kapsamında sunulması durumunda, söz konusu suretlerin belge aslı gibi değerlendirileceği anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibi istekli tarafından teklif zarfı kapsamında sunulan belgeler incelendiğinde;
Başvuru sahibi istekli ....nin teklif zarfı kapsamında; .......... Tic. Ltd. Şti. ile yapılan “Çöp Konteyner Mal Alımı Sözleşmesi”nin ve söz konusu sözleşmeye istinaden düzenlenen 02.09.2019 tarihli ve 043307 seri numaralı faturanın idare görevlisi tarafından “aslının aynısıdır” şerhi verilen suretinin sunulduğu tespit edilmiştir.
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 29’uncu maddesinin birinci fıkrasında, istekliler tarafından istenen belgelerin aslı yerine ihale tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şerh düşülen suretlerini teklifleri kapsamında sunabileceği hüküm altına alınmıştır. Bu kapsamda, incelemeye konu 02.09.2019 tarihli ve 043307 seri numaralı faturanın üzerinde idare görevlisince verilmiş “aslının aynısıdır” şerhinin bulunması durumunun, söz konusu faturayı belgelerin sunuluş şekli açısından kamu ihale mevzuatına uygun kıldığı anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olduğu, idarece tesis edilen değerlendirme dışı bırakılma işleminin ise kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:
…
b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;
1) İsteklinin, mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak faaliyette bulunduğunu ve teklif vermeye yasal olarak yetkili olduğunu kanıtlayan belgeler,
…
İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir. …” hükmü,
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İstenecek belgeler” başlıklı 27’nci maddesinde
“(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere istenecek belgeler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:
…
e) İdare tarafından alımın özelliği göz önünde bulundurularak, aday veya isteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığı, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenlenebilir. …” hükmü,
“Yetkili satıcılığı veya imalatçılığı gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde
“(1) Alımın özelliği göz önünde bulundurularak, aday veya isteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığı, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenlenebilir. Bu hususun yeterlik kriteri olarak düzenlenmesi durumunda aşağıdaki bentlerde yer alan belgelerin birlikte istenmesi zorunludur. Aday veya istekli ise kendi durumuna uygun olan belge veya belgeleri sunar. Bu belgeler şunlardır:
a) Aday veya istekli imalatçı ise imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgeler,
b) Aday veya istekli yetkili satıcı veya yetkili temsilci ise yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belge veya belgeler,
c) Aday veya istekli Türkiye’de serbest bölgelerde faaliyet gösteriyor ise yukarıdaki belgelerden biriyle birlikte sunduğu serbest bölge faaliyet belgesi. …” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Mal alımı ihalelerinde aday veya isteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisini gösteren belgeler” başlıklı 58’inci maddesinde
“58.1. Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde, adayın veya isteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığının, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenlenebileceği hüküm altına alınmıştır. Yönetmelikte, idarelerin aşağıdaki üç belgeyi birlikte istemesinin zorunlu olduğu; aday veya isteklinin ise kendi durumuna uygun olan belge veya belgeleri sunacağı öngörülmüştür.
58.2. Bu belgeler şunlardır:
a) Aday veya istekli imalatçı ise imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgeler,
b) Aday veya istekli yetkili satıcı veya yetkili temsilci ise yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belge veya belgeler,
c) Aday veya istekli Türkiye’de serbest bölgelerde faaliyet gösteriyor ise yukarıdaki belgelerden biriyle birlikte sunduğu serbest bölge faaliyet belgesi.
…
58.3. Adayın veya isteklinin imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgeler ise şunlardır:
a) Aday veya istekli adına düzenlenen Sanayi Sicil Belgesi,
b) Adayın veya isteklinin üyesi olduğu meslek odası tarafından aday veya istekli adına düzenlenen Kapasite Raporu,
c) Adayın veya isteklinin kayıtlı olduğu meslek odası tarafından aday veya istekli adına düzenlenen İmalat Yeterlik Belgesi,
ç) Adaylar veya isteklilerin adlarına veya unvanlarına düzenlenmiş olan teklif ettiği mallara ilişkin yerli malı belgesi veya teknolojik ürün deneyim belgesi,
…
ğ) Adayın veya isteklinin alım konusu malı ürettiğine ilişkin olarak ilgili mevzuat uyarınca yetkili kurum veya kuruluşlarca düzenlenen ve aday veya isteklinin üretici veya imalatçı olduğunu gösteren belgeler.
58.4. İdare tarafından adayın veya isteklinin imalatçı olduğunu yukarıdaki belgelerden birini sunarak tevsik edeceği belirtilecektir. İdarenin yukarıdaki belgeleri birlikte istemesi ... adayın veya isteklinin ise bu belgelerden birini sunması yeterlidir. … Aday ve istekli tarafından sunulan belgelerin üretim konusu veya belge konusu mamul itibarıyla adayın veya isteklinin alım konusu malların üretimini gerçekleştirebileceklerini göstermesi gerekmektedir. İhalenin, özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalesi olmaması durumunda da, adayın veya isteklinin imalatçı olduğunu gösterebileceği belgelerden biri olarak “kapasite raporuna” veya “imalat yeterlik belgesine” yer verilir. Bu durum, Yönetmeliğin 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi ile 40 ıncı maddesinin yedinci ve onikinci fıkralarına aykırılık teşkil etmemektedir. Kapasite raporunun, adayın veya isteklinin imalatçı olduğunu gösterebileceği belgelerden biri olarak yer verildiği durumlarda, üretim kapasite miktarına ilişkin düzenleme yapılmaması gerekmektedir.
…
58.7. İhale komisyonu aday veya istekli tarafından imalatçı olduğunu tevsik etmek üzere sunulan belgeler konusunda tereddüde düşmesi durumunda yetkili kurumdan veya kuruluştan görüş alabilir. …” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:
…
d) Bu Şartnamenin 7.4 ve 7.5 inci maddelerinde belirtilen, sekli ve içeriği Mal Alimi İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde düzenlenen yeterlik belgeleri,
…
7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler
…
7.5.2. İsteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığını belgelendirmesi gerekir. Bu çerçevede istekli aşağıdaki bentlerde yer alan belgelerden kendi durumuna uygun olan belge veya belgeleri sunabilir:
a) İstekli imalatçı ise imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgeler,
b) İstekli yetkili satıcı veya yetkili temsilci ise yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belge veya belgeler,
c) İstekli Türkiye'de serbest bölgelerde faaliyet gösteriyor ise yukarıdaki belgelerden biriyle birlikte sunduğu serbest bölge faaliyet belgesi.
İş ortaklığında ortaklardan birinin, teklif edilen mala veya mallara ilişkin imalatçı veya yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belgelerden birini sunması yeterlidir.
İsteklinin imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgeler ise şunlardır:
1- Aday veya istekli adına düzenlenen Sanayi Sicil Belgesi,
2-Aday veya isteklinin üyesi olduğu meslek odası tarafından aday veya istekli adına düzenlenen Kapasite Raporu,
3-Aday veya isteklinin kayıtlı olduğu meslek odası tarafından aday veya istekli adına düzenlenen İmalat Yeterlik Belgesi,
4-Aday veya isteklinin alım konusu malı ürettiğine ilişkin olarak ilgili mevzuat uyarınca yetkili kurum veya kuruluşlarca düzenlenen ve aday veya isteklinin üretici veya imalatçı olduğunu gösteren belgeler, den en az birini teklif dosyasında sunacaktır. …”
düzenlemesi,
Yukarıda aktarılan İdari Şartname düzenlemeleri ile mevzuat hükümleri bir arada değerlendirildiğinde, isteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığının, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenlenebileceği, bu hususun yeterlik kriteri olarak düzenlenmesi durumunda ihaleye katılacak istekli imalatçı ise imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgeleri, yetkili satıcı veya yetkili temsilci ise yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belge veya belgeleri teklif zarfı kapsamında sunması gerektiği, itirâzen şikâyete konu ihalede isteklinin imalatçı olduğunu gösterir belgelerin; istekli adına düzenlenen sanayi sicil belgesi, kapasite raporu, imalat yeterlilik belgesi ile ilgili mevzuat uyarınca yetkili kurum ve kuruluşlarca düzenlenen ve isteklinin üretici veya imalatçı olduğunu gösteren belgeler olarak belirlendiği anlaşılmaktadır.
Bu bağlamda, itirâzen şikâyete konu ihalede istekliler tarafından alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığına yönelik yeterlik kriterinin, yalnızca yetkili satıcılık veya yetkili temsilcilik belgesinin sunulması suretiyle karşılanabileceği, diğer bir ifadeyle, yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olarak ihaleye katılan istekliler tarafından, yetkili satıcısı veya yetkili temsilcisi olduğu imalatçılara ilişkin olarak düzenlenen belgelerin ayrıca teklif zarfı içerisinde sunulmasına gerek bulunmadığı, idare tarafından isteklilere yetkili satıcılık veya yetkili temsilcilik veren imalatçıların, imalatçı olup olmadığı hususunda bir tereddütte düşülmesi durumunda gerekli araştırmanın yapılabileceği anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibi istekli tarafından teklif zarfı kapsamında sunulan belgeler incelendiğinde;
Başvuru sahibi istekli tarafından teklif zarfı kapsamında, .............. Tic. A.Ş.nin başvuru sahibi istekli adına düzenlediği yetkili satıcılık belgesinin, ......................Tic. A.Ş.nin çeşitli standartlara (OHSAS TS 18001, TS EN ISO 9001:2015, TS EN ISO 14001:2015, TS EN 840-2 ve TS EN 840-1) uygunluğunu gösteren belgelerin, ................ Tic. A.Ş. adına düzenlenen 4 adet yerli malı belgesinin, sanayi sicil belgesinin, imalat yeterlik belgesinin ve kapasite raporunun, anılan şirketi temsile yetkili olduğu belirtilen kişilere ilişkin imza sirkülerinin ve söz konusu imza sirkülerinin müstenidatının sunulduğu, Başvuru sahibi istekli tarafından teklif zarfı kapsamında ayrıca, .......................... Tic. Ltd. Şti.nin başvuru sahibi istekli adına düzenlediği yetkili satıcılık belgesinin, .............. Tic. Ltd. Şti.nin çeşitli standartlara (OHSAS 18001:2007, TS EN ISO 10002:2006, TS EN ISO 14001:2004 ve TS EN ISO 9001:2008) uygunluğunu gösteren belgelerin, .................... İhr. San. Tic. Ltd. Şti. adına düzenlenen sanayi sicil belgesinin, kapasite raporunun, söz konusu şirketi temsile yetkili olduğu belirtilen kişilere ilişkin imza sirkülerinin ve söz konusu imza sirkülerinin müstenidatının sunulduğu görülmüştür.
Başvuru sahibi istekli tarafından teklif zarfı kapsamında sunulan belgelerin sunulduğu şekilleri üzerinden yapılan incelemede, anılan istekliye yetkili satıcılık veren her iki şirket (..................... A.Ş. ve ......................San. Tic. Ltd. Şti.) tarafından düzenlenen yetkili satıcılık belgelerinin ıslak imzalı olduğu görülmüştür.
İdarece alınan 16.10.2019 tarihli ihale komisyonu kararında, başvuru sahibi isteklinin teklifinin, teklif zarfı içerisinde sunduğu yetkili satıcılık belgelerinden ziyade, yetkili satıcılık veren şirketlere ait belgelerin, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunulmadığı ve sunulan belgelerden bazılarının ise geçerli olmadığı gerekçeleriyle değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.
İdareler tarafından yeterlik değerlendirmesinin, İdari ve Teknik Şartname düzenlemeleri gereğince sunulması istenilen belgeler üzerinden yapılması esastır. Bu
çerçevede, İdari ve Teknik Şartnameler uyarınca yeterlik kriteri olarak belirlenmeyen belgeler üzerinden yeterlik değerlendirmesi yapılmak suretiyle, isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılamayacağı açıktır.
Bu itibarla, isteklilerin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığının, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenlendiği ihalelerde, aksine bir ihale dokümanı düzenlemesi bulunmadığı müddetçe, ihaleye katılacak istekliler tarafından yetkili satıcılık veya yetkili temsilcilik belgelerinin sunulmasının yeterli olduğu, itirâzen şikâyete konu ihalede yetkili satıcı veya yetkili temsilci olarak ihaleye katılan isteklilerin yetkili satıcısı veya yetkili temsilcisi oldukları imalatçılara ilişkin herhangi bir belgenin teklif zarfı içerisinde ayrıca sunulmasının yeterlik kriteri olarak belirlenmediği, dolayısıyla teklif zarfı içerisinde imalatçıya ilişkin olarak sunulan belgelerin, belgelerin sunuluş şekline ve geçerliliğine ilişkin değerlendirme yapılmak suretiyle isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılamayacağı, idare tarafından isteklilere yetkili satıcılık veya yetkili temsilcilik veren imalatçıların, imalatçı olup olmadığı hususunda bir tereddütte düşülmesi durumunda gerekli araştırmanın yapılabileceği, başvuru sahibi istekli tarafından yetkili satıcılık belgelerinin ıslak imzalı olarak sunulduğu ve kamu ihale mevzuatı uyarınca belgelerin sunuluş şekline uygun olduğu anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin anılan iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.
Başvuru sahibinin 1’nci iddiası eşit muamele açısından incelendiğinde;
................... ve Tic. Ltd. Şti. tarafından iş deneyimini tevsik etmek üzere teklif zarfı kapsamında, ................. ile yapılan “Mal Satış Sözleşmesi”nin ve söz konusu sözleşmeye istinaden düzenlenen 30.09.2019 tarihli earşiv faturanın idare görevlisince verilen “aslının aynısıdır” şerhini taşıyan suretinin sunulduğu tespit edilmiştir.
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 29’uncu maddesinin birinci fıkrasında, istekliler tarafından istenen belgelerin aslı yerine ihale tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şerh düşülen suretlerini teklifleri kapsamında sunabileceği hüküm altına alınmıştır. Bu kapsamda, incelemeye konu 30.09.2019 tarihli e-arşiv faturanın üzerinde idare görevlisince verilen “aslının aynısıdır” şerhinin bulunması durumunun, söz konusu faturayı belgelerin sunuluş şekli açısından kamu ihale mevzuatına uygun kıldığı anlaşıldığından idarece tesis edilen değerlendirme dışı bırakılma işleminin kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Başvuru sahibinin 2’nci iddiası eşit muamele açısından incelendiğinde;
..................San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından teklif zarfı kapsamında, .....................’ın anılan istekli adına düzenlediği yetkili satıcılık belgesinin idare görevlisince verilen “aslının aynısıdır” şerhini taşıyan suretinin sunulduğu tespit edilmiştir.
Bu itibarla, isteklilerin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığının, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenlendiği ihalelerde, aksine bir ihale dokümanı düzenlemesi bulunmadığı müddetçe, ihaleye katılacak istekliler tarafından yetkili satıcılık veya yetkili temsilcilik belgelerinin sunulmasının yeterli olduğu, itirâzen şikâyete konu ihalede yetkili satıcı veya yetkili temsilci olarak ihaleye katılan isteklilerin yetkili satıcısı veya yetkili temsilcisi oldukları imalatçılara ilişkin herhangi bir belgenin teklif zarfı içerisinde ayrıca sunulmasının yeterlik kriteri olarak belirlenmediği, dolayısıyla teklif zarfı içerisinde imalatçıya ilişkin olarak herhangi bir belge sunulmadığı gerekçesiyle isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılamayacağı, idare tarafından isteklilere yetkili satıcılık veya yetkili temsilcilik veren imalatçıların, imalatçı olup olmadığı hususunda bir tereddütte düşülmesi durumunda gerekli araştırmanın yapılabileceği, anılan istekli tarafından, idarece “aslının aynısıdır” şerhi düşülen suretin teklif zarfı kapsamında sunulduğu ve söz konusu sunuluş şeklinin kamu ihale mevzuatı açısından belgelerin sunuluş şekline uygun olduğu anlaşıldığından idarece tesis edilen değerlendirme dışı bırakılma işleminin kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere, Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
Mustafa Ayan Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri notu:
Konuyu incelediğiniz tarih itibarı ile söz konusu mevzuatta değişiklik olup olmadığı kontrol edilmelidir.