Sektör paydaşları tarafından özellikle mal alımı ihalelerine yönelik olarak Kurumumuza iletilen görüş ve önerilerde, ihalelerde rekabeti daraltıcı şekilde belirli uluslararası kuruluşlara üyelik şartı arandığı, yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı uygulanmadığı, kalite ve standarda ilişkin belgelere yönelik olarak yeterlik kriterleri belirlenmesinde mevzuata aykırı düzenlemelere yer verildiği ve bu durumun yerli ürün teklif eden isteklilerin kamu alımlarına erişimini engellediği yönünde şikayetler iletilmektedir.

Bilindiği üzere;

- 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 12’nci maddesinde, teknik şartnamelerde yer alacak teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması, ayrıca teknik şartnamelerde belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürünün belirtilemeyeceği ve belirli bir marka veya modele yönelik
özellik ve tanımlamalara yer verilmeyeceği,
- 4734 sayılı Kanun’un 63’üncü maddesi uyarınca, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından orta ve yüksek teknolojili sanayi ürünleri arasından belirlenen ve Kurum tarafından ilan edilen listede yer alan malların ihalelerinde yerli malı teklif eden istekliler lehine, %15 oranında fiyat avantajı sağlanmasının zorunlu olduğu,
- Kamu İhale Genel Tebliği’nin 56’ncı maddesi gereğince, ihale dokümanında bir belgelendirme kuruluşunun isminin belirtilerek bu belgelendirme kuruluşu tarafından düzenlenen kalite veya standarda ilişkin belgenin istenilmemesi gerektiği hükme bağlanmıştır.

Konu ile ilgili olarak 2011/13 sayılı Başbakanlık Genelgesi’nde de “Tasarruf ve rekabet ilkelerine uygun hareket edilmesi kaydıyla, ülkemiz ihtiyaçlarının yerli ürünlerden karşılanması ekonomimiz açısından büyük önem taşımaktadır.
Bu çerçevede, mevzuatımızda yerli ürün kullanımına yönelik mevcut hükümlerin uygulanmasına özen gösterilmesine ilave olarak, kamu kurum ve kuruluşlarınca gerçekleştirilecek mal alımlarına ilişkin uygulamalarda;

1. Teknik şartnamelerde Türkiye’de üretilen ürünlerin teklif edilmesini engelleyen düzenlemelerin yapılmaması,
2. Kamu ihale mevzuatına aykırı olarak, isteklilerin ithal ürün ya da belirli bir ülkenin malını teklif etmesine yönelik düzenlemelerin yapılmaması,
3. Ürünlere ilişkin olarak yabancı belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve zorunlu olmayan belgelerin ihale dokümanlarında aranmaması,” hususlarının dikkate alınarak, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki alımlarda öncelikli olarak Türkiye’de üretilen ürünlerin tercih edilmesi ve kamu kurum ve kuruluşları yöneticilerinin bu konuda gereken duyarlılığı göstermeleri gerektiği ifade edilmiştir.

Bu itibarla, 4734 sayılı Kanunun “Görevlilerin ceza sorumluluğu” başlıklı 60 ıncı maddesinde düzenlenen ve Kanunun temel ilkelerine aykırı olarak ihaleye çıkılmasına izin verenler ile ihale yapanlar hakkında uygulanacak müeyyideler de dikkate alınarak, ihale dokümanlarında yerli isteklilerin katılımı ile yerli malı teklif edilmesini engelleyici ve rekabeti daraltıcı yöndeki düzenlemelere yer verilmemesi ve kamu alımları alanında ulusal politikalara uyum sağlanması büyük önem arz etmektedir.

Kamuoyuna saygı ile duyurulur.