AŞIRI DÜŞÜK TEKLİF NASIL AÇIKLANIR
Aşırı düşük teklif sahibi isteklilerin anılan bakım giderlerinin her biri için ayrı ayrı fiyat vermesi gerekmemekte ise de en azından buna yönelik sunulan fiyat teklifinin bu bakım giderlerini kapsadığının belirtilmesi gerekmektedir.
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanlığı Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı tarafından 18.12.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Çöp Nakil Hizmet Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Tad Atık Yönetimi İnşaat Taşımacılık Tekstil ve Gıda Ticaret Limited Şirketinin 05.01.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 06.01.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.01.2016 tarih ve 1722 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 07.01.2016tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2016/110 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, söz konusu ihalede aşırı düşük teklif açıklaması talebine cevap verdikleri, ancak açıklamalarının uygun görülmediği, geriye kalan iki isteklinin teklif fiyatının da yüksek olduğu gerekçesiyle ihalenin iptal edildiği, açıklamalarının uygun görülmeme gerekçelerini idareye sordukları, idarenin bildirdiği gerekçelerin uygun olmadığı, zira araçlara ilişkin yakıt, kira, bakım giderlerinin Genel Tebliğ'in 79'uncu maddesine göre sunulduğu, aracın muayene ücretinin maliyete dahil edildiği, şase, dingil süspansiyon, fren sistemi ve elektrik donanımına ilişkin arıza olacağı kabulünden hareketle maliyet hesabı yapılamayacağı, Genel Tebliğ'in 79'uncu maddesinde kira sözleşmesinin bulunmadığı, sunulan kira sözleşmesinde günlük kira bedeli yerine sehven aylık yazıldığı, bakım giderlerine ilişkin aylık fiyat alındığı, bu çerçevede aşırı düşük teklif açıklamalarında idarenin bahsettiği hataların hiçbirisinin bulunmadığı, ihale kararının iptal edilerek aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun görülmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
İhale komisyon kararının incelenmesinden, başvuru sahibi Tad Atık Yönetimi İnşaat Taşımacılık Tekstil ve Gıda Ticaret Limited Şirketinin aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun görülmediği ve geçerli teklif sahibi diğer iki isteklinin teklif fiyatlarının yüksek olduğu belirtilerek ihalenin iptaline karar verildiği tespit edilmiştir.
Başvuru sahibi, aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olduğunu iddia etmekte olup, iptal kararının iptalini talep etmektedir.
İdari Şartname’nin 2.1’inci maddesinde ihale konusu iş olan çöp nakil hizmetinde 6 adet semi treyler, 6 adet çekici ve 5 personelin 365 gün çalıştırılacağı ifade edilmiştir. İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesinde “tüm giderlerin verilecek teklif fiyata dahil olduğu” belirtilmiş olup, 25.3.1’inci maddesinde “çalışacak personele günlük 7 (yedi) TL yol + yemek ücreti, aylık nakdi olarak yüklenici tarafından ödenecektir. Tüm giderler yüklenici firmanın vereceği teklif fiyata dahildir”düzenlemesinin yer aldığı anlaşılmıştır.
Teknik Şartname’de işin niteliği, çöp toplama aracı ile toplanan çöpün aktarma istasyonu vasıtasıyla çöp semi treylerine yüklenerek çöp döküm alanlarına ulaştırılması ve aktarma istasyonlarının işletilmesi şeklinde açıklanmıştır. Teknik Şartname’de ayrıca “5- Toplam 6 (altı) adet çekici ve 6 (altı) adet semi treyler görev alacak olup, 1 (Bir) araç Akçakale, 2 (iki) araç Suruç ve 3 (üç) araç Viranşehir’de görev yapacaktır.
7- Akçakale ilçesinde görev yapacak araç, aktarma istasyonunda aldığı çöpü yaklaşık 60 km uzaklıkta bulunan Şanlıurfa Katı Atık Merkez Sahasına götürecek, günde 2 sefer yapacak gidiş ve geliş her sefer için 120 km olacak.
9- Suruç ilçesinde görev yapacak araçlar, aktarma istasyonundan aldığı çöpü yaklaşık 50 km uzakta bulunan Şanlıurfa Katı Atık Merkez Sahasına götürecek olup, iki araç toplamda günde 3 sefer yapacaktır. Her araç için bir sefer gidiş geliş 100 km olacak.
10- Viranşehir ilçesinde görev yapacak araçlar, aktarma istasyonundan aldığı çöpü yaklaşık 100 km uzakta bulunan Şanlıurfa Katı Atık Merkez Sahasına götürecek, üç araç toplamda günde 5 sefer yapacaktır. Her araç gidiş geliş toplam 200 km yapacak.
12- Her araçta bir adet şoför ve muavin olacaktır.
13- Kiralanan araçların şoför ve muavinleri yükleniciye aittir.
15- Araçların tüm bakım, onarım, yakıt, şoför ve muavin masrafları vergi ve cezaları yüklenici firmaya aittir.
16- İdaremize ait aracımızı kullanmak üzere 1 adet şoför, 1 adet muavin ve her ilçede bir adet gece bekçisi olmak üzere (toplam 3 gece bekçisi) 5 personel tutulacaktır.
17- Şoförler asgarinin %50 fazlası, muavin ve bekçiler 1 asgari alacak şekilde maaş verilecektir.
18- Tutulacak 5 personelin maaşları yüklenici tarafından karşılanacaktır.
21- Semi treyler üstten yüklemeli ve hidrolik sıkıştırmalı olacaktır.
22- Gövde yapısı Hard Dox malzemeden olup çöp suyuna ve korozyona karşı dayanıklı olacaktır.
23- Şase, dingil süspansiyon, fren sistemi ve elektrik donanımı Karayolları Tüzüğüne ve TSE normlarına uygun olacaktır.
24- Semi Treyler gövde hacmi en az 60 m3 olacak.
25- Semi treyler en fazla 4 (dört) yaşında olacaktır.
31- Yüklenici yer teslimine müteakip en fazla 3 yaşında 1595 cc ve üzeri dizel 1 adet binek kontrol aracı idareye teslim edecek olup yakıt, bakım, onarım, vergi ve cezaları yükleniciye aittir…” açıklaması yer almaktadır.
İdarenin başvuru sahibine gönderdiği 23.10.2015 tarihli aşırı düşük teklif açıklama talep yazısında, açıklanmasını istediği önemli bileşenleri aşağıda yer verilen tablo şeklinde belirlediği tespit edilmiştir.
|
|
6 adet çekici için açıklama |
6 adet semi treyler için açıklama |
Personel gideri için açıklama |
|
1 |
Şoför ve muavin giderleri |
Sigorta gideri |
Şoför giderleri |
|
2 |
Yakıt giderleri |
Trafik sigorta gideri |
Muavin giderleri |
|
3 |
MTV giderleri |
Amortisman gideri |
Bekçi giderleri |
|
4 |
Sigorta giderleri |
Aylık bakım gideri |
Maaş + yemek + yol giderleri olarak açıklanacak |
|
5 |
Trafik sigorta gideri |
Diğer tüm giderler |
Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında üst yazı, ihale konusu iş kapsamında yer alan şoför, muavin, bekçi, 6 adet semi treyler, 6 adet çekici (her araçta bulunacak şoför ve muavin dahildir) ve binek araç (Teknik Şartname’nin 31’inci maddesi gereğince) için her bir iş kaleminin niteliğine uygun olarak kira, bakım, şoför, muavin, yakıt giderinin “günlük” olarak belirtildiği ve buradan hareketle 365 günlük toplam maliyetin hesaplandığı bir tablonun sunulduğu, bu tabloda her bir iş kalemi bazında öngörülmüş kar ve genel gider tutarının belirtildiği, ayrıca sözleşme gideri olarak da % 4’lük bir tutarın ayrıldığı tespit edilmiştir.
Başvuru sahibinin bu kapsamda, anılan tablodaki tutarların detaylandırılması mahiyetinde personel maliyetine ilişkin tablo, araçların gün içinde kat edecekleri mesafeden hareketle araçların yakıt tüketim hesabına ilişkin tablo, araçların günlük bakım giderlerine ilişkin tablo sunduğu anlaşılmıştır. Anılan tablolardaki maliyetleri tevsik etmek üzere ise işçilik hesaplama modülü çıktıları (yol-yemek tutarı dahil edilmiştir), 17.12.2015 tarihindeki EPDK bayi satış fiyatı bülteni, Barla Peyzaj Temizlik İnşaat Limited Şirketi tarafından düzenlenmiş 6 adet çekici ve 6 adet treylerin kiralanmasına ilişkin fiyat teklifi, bir adet çekici ve bir adet semi treylere ilişkin ruhsat, bu araçlara ilişkin kasko, zorunlu mali sorumluluk sigortası (çekici için) ve motorlu taşıtlar vergisi belgeleri, yine bu iki aracın 12 ay kiralanmasına ilişkin Barla Peyzaj Temizlik İnşaat Limited Şirketi ile imzalanmış noter onaylı sözleşme, üretici ADB Treyler San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenmiş bir adet semi treylerin 1 m3 çöpün yüklenmesi ve sıkıştırılması işleminde harcadığı ortalama yakıt bilgisinin yer aldığı fiyat teklifi, üretici ADB Treyler San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenmiş bir adet semi treylerin bir yıllık bakım onarım tutarına ilişkin fiyat teklifi, yetkili servis olduğu anlaşılan Şanlıurfa Otomotiv Petrol San. Tic. A.Ş. tarafından düzenlenmiş bir adet çekicinin ortalama yakıt tüketimine (boş ve dolu olarak) ilişkin bilginin yer aldığı belge, yetkili servis Şanlıurfa Otomotiv Petrol San. Tic. A.Ş. tarafından düzenlenmiş bir adet çekicinin bir aylık bakım onarım tutarına ilişkin fiyat teklifi, binek aracın saatlik maliyetine ilişkin analiz, öngörülen binek araca ilişkin 2015 model araç fiyat listesi sunduğu tespit edilmiştir.
Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun görülmeme gerekçesini idareye 05.01.2016 tarihinde sorduğu ve idarenin de dört madde halinde açıklamanın uygun görülmeme gerekçelerini başvuru sahibine bildirdiği anlaşılmıştır.
İdarenin ilk gerekçesi “açıklama istenilen dokuz bileşenin hepsine cevap verilmediği gibi maliyet hesaplaması da yapılmadığı” şeklindedir.
Yapılan incelemede, başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında kiralama, şoför, muavin, bekçi, yakıt, bakım, yemek-yol giderlerine ilişkin açıklama ve maliyet hesabının yapıldığı, motorlu taşıtlar vergisi ve trafik sigortası gideri için ise ayrıca bir maliyet hesabının yapılmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin çekici ve semi treylerin kiralanmasına ilişkin sunduğu fiyat teklifi içeriğinde de anılan idare tarafından önemli bileşen olarak belirlenmiş olduğu görülen motorlu taşıtlar vergisi ve trafik sigortası fiyatının ayrıca belirtilmediği tespit edilmiştir. Bu çerçevede, idarenin ilk gerekçesinin yerinde olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.
İdarenin ikinci gerekçesi “Teknik Şartname’nin 23’üncü maddesinde önemli bileşen olarak istenilen bileşenlere ait maliyet hesabı yapılmadığı” şeklindedir.
İşe ait Teknik Şartname’nin 23’üncü maddesinde “Şase, dingil süspansiyon, fren sistemi ve elektrik donanımı Karayolları Tüzüğüne ve TSE normlarına uygun olacaktır.” açıklaması yer almaktadır. Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında semi treylerin yıllık bakım onarımına ilişkin üretici bir firma tarafından düzenlenmiş fiyat teklifi ile çekicinin aylık bakım onarımına ilişkin idarenin aşırı düşük teklif açıklama yazısında belirtilen bakım ayrıntılarını içeren yetkili servis hizmeti veren bir firma tarafından düzenlenmiş fiyat teklif sunduğu anlaşılmıştır.
İdarenin başvuru sahibinin açıklaması kapsamında sunduğu bu belgelere rağmen Teknik Şartname’nin 23’üncü maddesine dayanarak her aracın sağlaması gereken asgari teknik şartlar için ayrıca maliyet hesabı yapılmadığını belirtmesinin -idarece Teknik Şartname’nin 23’üncü maddesinde sayılan hususların önemli bileşen olarak belirlenmediği de dikkate alındığında- uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
İdarenin üçüncü gerekçesi “çekici ve semi treyler için mali müşavir onaylı belgede çekici için günlük 400 TL, semi treyler için günlük 90 TL olarak imza altında alınmışken, Adana Onbirinci Noterce onaylanan araç kiralama sözleşmesinde çekici kira bedeli aylık olarak 400 TL ve ADB treyler için aylık 90 TL olarak imza altına alındığı, bu iki anlaşma arasında çelişkinin mevcut olduğu” şeklinde ifade edilmiştir.
Başvuru sahibinin çekici ve semi treylerin kiralanmasına ilişkin fiyat teklifi sunduğu, bu fiyat teklifinde günlük kira tutarının (400 TL; 90 TL) açıkça belirtildiği tespit edilmiştir. Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında belgelendirmenin nasıl yapılacağı Genel Tebliğ’in 79.2.2’inci maddesinde ayrıntılı bir şekilde açıklanmış olup, idarenin bu maddede belirtilen yöntemleri sınırlaması uygun olmayacaktır. Başvuru konusu ihalede aşırı düşük teklif açıklama talep yazısında “çekiciler envantere kayıtlı ise amortisman giderleri, kiralanmış ise aylık kira ücreti ve noterde kira kontratı”, “semi treyler envantere kayıtlı ise amortisman giderleri, kiralanmış ise aylık kira ücreti ve noterden kira kontratı ile birlikte çekici ve semi treylere ait ruhsatların asılları” şeklinde sınırlamaya gidildiği anlaşılmaktadır. Bu tür bir sınırlama uygun olmamakla birlikte, başvuru sahibinin sırf idarenin bu şartını yerine getirebilmek amacıyla çekici ve semi treylere ilişkin noter onaylı bir kira sözleşmesi sunduğu, idarenin de bu sözleşmedeki aylık kira bedelinden (400 TL; 90 TL) hareketle fiyat teklifi ile sözleşme arasında bir çelişki olduğu tespitini yaptığı anlaşılmaktadır. Öncelikle belirtmek gerekir ki, açıklama kapsamında sunulmuş kiralama sözleşmesi fiyat teklifinin dayanağı niteliği taşımamaktadır. Bu nedenle, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında kiralamaya ilişkin Genel Tebliğ’de öngörülen şartları taşıyan bir fiyat teklifi sunması yeterli kabul edilmelidir. Kaldı ki, söz konusu kiralama sözleşmesindeki tutarların aylık değil, günlük olduğu sonucuna kira bedellerinin düzenlendiği sözleşmenin 3’üncü maddesindeki verilerden (178.850,00 TL) ulaşılabilmektedir. Bu itibarla, idarenin bu gerekçesi yerinde bulunmamıştır.
İdarenin dördüncü gerekçesi ise “bakım giderleri kalemindeki bileşenler olan motor yağı, motor bakımı, mazot pompası, hava filtresi, yakıt filtresi, far ayarları, ön takım kontrol ve bakımı için istenilen hiçbir bileşen maliyet hesabı yapılmadığı ve bunlarla ilgili açıklamada bulunulmadığı” şeklindedir.
Başvuru sahibinin üretici konumundaki ADB Treyler San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenmiş bir adet semi treylerin bir yıllık bakım onarım tutarına ilişkin fiyat teklifi ile yetkili servis olduğu anlaşılan Şanlıurfa Otomotiv Petrol San. Tic. A.Ş. tarafından düzenlenmiş bir adet çekicinin aşırı düşük teklif açıklama talep yazısındaki bakım bileşenlerinin ayrı ayrı belirtildiği bir aylık bakım onarım tutarına ilişkin fiyat teklifi sunduğu anlaşılmıştır.
İdare aşırı düşük teklif açıklaması talep yazısında söz konusu gerekçede belirtilen bakım giderlerinin (motor bakımı, mazot pompası ve diğerleri) her araç için açıklanmasını istemiştir. İdarenin buna ek olarak söz konusu bileşenlerin her biri için ayrı ayrı maliyet hesabı yapılması, bir başka ifadeyle fiyat öngörülmesi gerektiği düşüncesinde olduğu anlaşılmaktadır.
Aşırı düşük teklif sahibi isteklilerin anılan bakım giderlerinin her biri için ayrı ayrı fiyat vermesi gerekmemekte ise de en azından buna yönelik sunulan fiyat teklifinin bu bakım giderlerini kapsadığının belirtilmesi gerekmektedir. Başvuru sahibinin açıklaması kapsamında sunduğu ADB Treyler San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenmiş bir adet semi treylerin bir yıllık bakımına ilişkin fiyat teklifinde, aşırı düşük teklif açıklama talep yazısında belirtilen bakım girdilerine yer verilmediği anlaşılmıştır. Semi treylerin bir yıllık bakımına ilişkin fiyat teklifi bu açıdan uygun bulunmamıştır.
Sonuç olarak, başvuru sahibi Tad Atık Yönetimi İnşaat Taşımacılık Tekstil ve Gıda Ticaret Limited Şirketinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun görülmemesinde mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
